Co to jest alergia na pyłki?
Pyłki są jednym z najczęstszych czynników wywołujących alergie sezonowe. W przypadku alergii kontakt z pyłkami może wywołać różne reakcje alergiczne, w tym objawy alergicznego nieżytu nosa. Narażenie na pyłki może również wywołać objawy alergicznego zapalenia spojówek. Ponadto, osoby z chorobami układu oddechowego, takimi jak astma, mogą być bardziej wrażliwe na pyłki. Pyłki mogą również przedostawać się do płuc i wywoływać objawy astmy.
Wiosną, latem i jesienią rośliny uwalniają drobne ziarenka pyłku, aby zapłodnić inne rośliny tego samego gatunku. Ogólnie rzecz biorąc, pyłki, które powodują reakcje alergiczne pochodzą z drzew, kwiatów i traw. Pyłek jest przenoszony przez owady, ptaki lub wiatr i może pokonać bardzo dużą odległość od rośliny, z której pochodzi. Ambrozja jest jedną z głównych przyczyn alergii na rośliny. Niektóre gatunki drzew, w tym brzoza, cedr i dąb, również wytwarzają silnie uczulające pyłki. Rośliny zapylane przez owady, takie jak róże i niektóre kwitnące drzewa, takie jak wiśnie i grusze, zazwyczaj nie powodują alergicznego nieżytu nosa.
Jakie są objawy alergii na pyłki?
Objawy są spowodowane reakcją immunologiczną organizmu na wdychane pyłki, co prowadzi do zapalenia oczu i przewodów nosowych. Alergia na pyłki może powodować objawy takie jak:
a. zatkany nos, katar, swędzenie nosa;
b. kichanie;
c. podrażnione, zaczerwienione oczy, intensywne łzawienie, swędzenie oczu;
d. opuchlizna wokół oczu;
e. swędzenie w gardle, jamie ustnej lub uszach.
Niektórzy ludzie z astmą oskrzelową mogą zauważyć, że alergia na pyłki pogarsza istniejące objawy astmy, które mogą obejmować świszczący oddech i kaszel.
Przyczyny.
W alergii na pyłki, organizm myli pyłki z niebezpieczną substancją i wywołuje reakcję mającą na celu ich zwalczenie. W wyniku tej reakcji w organizmie wytwarzane są substancje zapalne, w tym histamina, która wywołuje objawy alergii. W okresach, gdy w powietrzu znajduje się dużo pyłków, istnieje większe ryzyko ich wdychania i wystąpienia objawów. Z tego powodu alergie na pyłki są bardziej nasilone i częstsze w niektórych porach roku. Ponadto zmiany klimatyczne mogą prowadzić do wyższych stężeń pyłków, dłuższych sezonów alergicznych i ryzyka wystąpienia alergii na pyłki u większej liczby osób.
Układ odpornościowy reaguje na specyficzne cząsteczki wyzwalające alergię (alergeny). Układ odpornościowy wytwarza przeciwciała, które wykrywają alergen i powodują reakcje zapalne oraz uwalnianie substancji chemicznej zwanej histaminą. Powoduje to objawy alergii, takie jak swędzenie, łzawienie oczu, katar i kichanie. W niektórych przypadkach wystarczy tylko kilka ziaren pyłku, aby wywołać silną reakcję alergiczną.
Co się dzieje w przypadku alergii na pyłki?
Kiedy człowiek wdycha pyłki, uwalniają one rozpuszczalne w wodzie białka na wyściółce dróg oddechowych. Białka te są zazwyczaj nieszkodliwe, ale czasami organizm błędnie rozpoznaje je jako substancje szkodliwe. W rezultacie organizm reaguje na to postrzegane zagrożenie wytwarzając i uwalniając substancje znane jako przeciwciała IgE. Wiążą się one z komórkami tucznymi, które uwalniają histaminę. Jest to główna substancja odpowiedzialna za objawy alergii na pyłki roślin.
Astrowate to rodzina roślin kwitnących, obejmująca wiele popularnych gatunków, a niektóre z nich są stosowane w suplementach ziołowych. Pyłki tych roślin są częstą przyczyną alergii. Rośliny z rodziny astrowatych to m.in. chryzantemy, dalie, słoneczniki, nagietki, szafran, stokrotki, jadalne rośliny liściaste (sałata, karczochy), ambrozja, piołun, mniszek lekarski, rumianek. Pyłki roślin z rodziny astrowatych mogą również powodować skórną reakcję alergiczną — po kontakcie z pyłkiem.
Uczulenie na pyłki roślin z rodziny astrowatych może być powiązane z reakcjami alergicznymi na inne podobne produkty — reakcja krzyżowa. Może to być związane z alergią na suplementy pochodzenia roślinnego, takie jak mleko matcha, wyciągi z pyłku pszczelego i rumianku lub niektóre pokarmy — seler, miód, nasiona słonecznika, marchew, sałatę, arbuza i orzechy.
Jak rozpoznaje się alergię na pyłki?
Na początku oceniane są objawy i wywiad lekarski. Lekarze stosują dwa testy w celu zdiagnozowania alergii na pyłki — test skórny i test z krwi. W celu przeprowadzenia testu skórnego, na skórę zostanie naniesiona mała kropla potencjalnego alergenu. Następnie skóra jest delikatnie nakłuwana igłą przez kroplę. W przypadku uczulenia na tę substancję, w ciągu 20 minut na skórze w miejscu badania pojawia się zaczerwienienie, obrzęk i swędzenie.
Do badania zostanie pobrana próbka krwi, która zostanie przeanalizowana w laboratorium. Alergen jest dodawany do próbki krwi, a następnie mierzona jest ilość przeciwciał, które krew wytwarza, aby zaatakować alergen. Badanie to nazywane jest badaniem krwi na obecność specyficznych IgE. Należy jednak pamiętać, że w przypadku obu testów, pozytywny wynik na alergen nie musi oznaczać, że masz alergię. Testy te wskazują na predyspozycje do określonych alergenów, ale nie stanowią dowodu na istnienie rzeczywistej alergii. Dlatego też w przypadku jakichkolwiek wątpliwości konieczne może być przeprowadzenie testu sprawdzającego.
Leczenie i zalecenia.
1. Leczenie w przypadku wystąpienia objawów alergii na pyłki.
Jeśli masz alergię na pyłki, najlepszą rzeczą, jaką możesz zrobić, jest unikanie kontaktu z pyłkami. Jeśli nie można uniknąć pyłków, lekarz może zalecić leki zmniejszające objawy:
a. leki przeciwhistaminowe;
b. leki przeciwkaszlowe;
c. kortykosteroidowe spraye do nosa w celu zmniejszenia objawów w nosie.
Czasami lekarze zalecają przyjmowanie leków na alergię przed rozpoczęciem sezonu pylenia. Większość leków na alergię działa najlepiej, gdy jest przyjmowana w ten sposób. Dzięki temu lek zapobiega uwalnianiu przez organizm histaminy i innych substancji chemicznych powodujących objawy.
W niektórych przypadkach lekarz może zasugerować immunoterapię swoistą, która jest również znana jako odczulanie. Polega ona zazwyczaj na podawaniu zastrzyków, ale czasami także tabletek, sprayów lub kropli pod język z bardzo małymi dawkami alergenu przez długi okres czasu. Może to pomóc w zwiększeniu tolerancji na pyłki wywołujące alergię i zmniejszyć objawy. Leczenie modyfikuje odpowiedź układu odpornościowego na alergen, pomagając zmniejszyć nasilenie reakcji alergicznych. Możliwe jest całkowite zmniejszenie dolegliwości w ciągu 1-3 lat od rozpoczęcia tego rodzaju leczenia alergii.
2. Zmniejszenie narażenia na pyłki.
Podobnie jak w przypadku innych alergii, najlepszym sposobem leczenia jest unikanie alergenu. Pyłki są jednak bardzo trudne do uniknięcia. Możesz być w stanie zminimalizować swoje narażenie na pyłki, stosując się do poniższych wskazówek:
a. pozostać w domu w suche, wietrzne dni i unikać wychodzenia na zewnątrz po burzy;
b. poproś inne osoby o zajęcie się pracami na podwórku lub w ogrodzie w okresach wysokiego ryzyka wystąpienia alergii na pyłki;
c. nosić specjalną maskę ochronną, gdy poziom pyłków jest wysoki;
unikać koszenia trawy lub nosić specjalną maskę, jeśli musisz zbliżyć się do skoszonej trawy;
d. ograniczyć aktywność na świeżym powietrzu, gdy ilość pyłków jest wysoka — zmniejszy to ilość wdychanych alergenów i złagodzi objawy;
e. zamykać drzwi i okna, gdy ilość pyłków na zewnątrz jest wysoka i używać systemu klimatyzacji;
f. myć włosy codziennie w okresie wysokiego stężenia pyłków, aby usunąć ich cząsteczki ze skóry i włosów;
g. wychodząc na zewnątrz chroń oczy okularami przeciwsłonecznymi, a po powrocie do domu przepłucz oczy;
h. ograniczyć bliski kontakt ze zwierzętami domowymi, które spędzają dużo czasu na zewnątrz;
i. suszyć ubrania w suszarce bębnowej lub w pomieszczeniach zamkniętych, nie na zewnątrz;
j. zalecane jest stosowanie oczyszczacza powietrza.